Ostatnio kompletnie nie mam czasu, siły, ochoty lub wrażliwości na tak zwaną kulturę wysoką. Teatry nie pracują, ambitne filmy mam chwilowo w dupie, a książki odłożyłem z powodów praktycznych: prowizorycznej przeprowadzki, a wkrótce kolejnej. I co tu dużo mówić – nie chce mi się. Dobrze, że chociaż parę razy byłem z żoną i dziećmi w kinie. Wolę seriale. I w ogóle kulturę masową.

Nigdy nie znosiłem piłki nożnej. Uważam, że parunastu facetów uganiających się za skórzanym workiem jest tyleż bezsensowne, co nudne. A jednak śledziłem lipcowe rozgrywki Euro we Francji, obejrzałem kilka meczów, niektóre nawet w całości! Wynudziłem się jak jasna cholera i nasyciłem futbolem na następne parę lat. Niech się inni jarają się tym, co kilku typów robi na boisku. To nie dla mnie. Ale mam szacunek do piłki nożnej. Słyszałem, że każdy mecz Euro oglądało w telewizji około miliona trzystu tysięcy widzów. Noszfma. Zespoły też zarobiły swoje – podobno PZPN przytulił coś koło dwudziestu milionów złotych. Sorry, ale takie rzeczy mi imponują. Piłka nożna, mimo jej przeraźliwej nudy, ma krztynę sensu. Właśnie z futbolu pochodzi jeden z najbardziej inspirujących tekstów motywacyjnych, jakie kiedykolwiek słyszałem. Tę historię opowiedział trener Leo Beenhaaker u początków pracy w polskiej kadrze, kiedy jeszcze nie był znudzony, zawiedziony czy też skonfliktowany:

Wyobraźcie sobie, że trwa dziewięćdziesiąta minuta meczu. Piłkarze ledwie się ruszają, po prostu słaniają się po boisku. I nagle pada bramka. Wtedy w zawodników wstępuje nowa siła i przebiegają, krzycząc, całe boisko bez zatrzymania. Bo wszystko jest w głowie, nawet fizyczne zmęczenie! Wszystko jesteśmy w stanie przezwyciężyć, jeśli w głowie jest właściwe nastawienie.

Prawda, że genialne w swojej prostocie? Nie tylko dla piłkarzy, nie tylko dla sportowców nawet, ale dla każdego. Wszystko co się z nami dzieje, jest kwestią psychiki. Każde osiągnięcie i każda porażka jest wypadkową naszego nastawienia. Trenerzy piłkarscy to wiedzą, ale każdy z nas mógłby sobie aktywniej zdawać z tego sprawę. W ten sposób kultura masowa mogłaby mieć jeszcze głębszy skutek. Oddziaływanie, powiedziałbym, podskórne.

Bo kultura masowa potrafi być inspirująca. Byłem na paru imprezach w życiu, nawet na koncercie, podczas którego muzycy rzygali na siebie nawzajem. Przysięgam, stałem wystarczająco blisko, żeby stwierdzić organoleptycznie: tak, to były rzygi. Ale koncerty rockandrollowe są niczym przy disco polo. Byłem na kilku występach naszej muzy narodowej i zawsze było to niewiarygodne doświadczenie. To, jak ludzie zachowują się na koncercie disco polo, przechodzi wszystko, co dotąd widziałem. To jest bawiąca się ludzka masa. To jest Polska. Trudno, żebyśmy wszyscy słuchali namiętnie Chopina, ale moglibyśmy mieć wyższych lotów muzykę „dla ludu”. Na przykład country. Naprawdę ambitna muzyka, wykonywana przez ludzi z umiejętnościami i talentem, a jednocześnie megapopularna, i to wcale nie tylko w Stanach. Podobno Irlandczycy mają też swoją odmianę muzyki country, nie jest to może kultura wysoka, ale stara się być ambitna. Za to disco polo sprawia wrażenie, jakby chodziło o wysyp amatorki. Śpiewać nie potrafią, o muzyce nie mają pojęcia, wyglądają jak panowie spod sklepu, a do tego ruszają się jak świnie w kolejce do masarni. Wysyp ignorancji, jakby całkiem świadomej. Może dlatego to jest takie zabawne? Prawda jest jednak taka, że powinniśmy mieć szacunek do disco polo. To ono wyzwala muzyczny zapłon w społeczeństwie. Chyba lepiej mieć głupią muzykę niż bardzo mądrą tradycję uganiania się po ulicach za bykiem czy obrzucania pomidorami? Możemy być dumni z Jana A.P. Kaczmarka, Michała Urbaniaka i Włodka Pawlika, ale to disco polo wyznacza nasz narodowy poziom muzyczny. Tak jest i nie ma sensu się wstydzić. Lepiej spróbować wyciągnąć z tej kultury jak najwięcej dla siebie.

CDN.